جشنواره تئاتر و انتظارات پیش رو!
یادداشتی از حسن شکیب زاده روزنامه نگار قزوینی پیرامون بیست ویکمین جشنواره تئاتر قزوین
تئاتر قزوین- حسن شکیب زاده، به گفتهی «ساموئل لیروی جکسون»، استاد فن کلام و هنرهای تصویری دانشگاه آیووا، "نقش تئاتر در جامعه را به سختی میتوان تبیین کرد. زیرا این هنر تقریبا به طور نامحدودی کارکرد دارد. از یک منظر، به تعداد اجراهای متفاوت میتوان برای آن کارکرد متصور شد و از منظری دیگر، به تعداد مخاطبان یک اثر نمایشی؛ زیرا هر تماشاگر پسزمینه، آینده و نیازهای روزمره متفاوتی دارد که برای هر کدام کاربرد یک اثر نمایشی متفاوت میشود".
با توجه به کارکرد ترویجی هنر تئاتر در جامعه، زمانی تئاتر و هنرهای نمایشی به جایگاه حقیقی خود نزدیک خواهند شد که مردم، تئاتر را برای خودِ تئاتر دوست داشته باشند و آن هنگامی است که تئاتر با فرهنگ، ادب، تعالی افکار و احساسات انسانها و روحیات و وجدان جمعی جامعه سر و کار داشته باشد و رویکرد آن بگونه ای باشد که به معنای حقیقی خود، یعنی تجلی حقیقی ویژگی های ضروری مردم و روشنگری و تحول آفرینی آن نزدیک گردد.
خوشبختانه و با وجود هنرمندان آگاه و فرهیخته ی هنر تئاتر در راس تئاتر استان قزوین، مدتی است که شاهد رشد چشمگیری در تولید و اجرای نمایشهای اثرگذار و مفید هستیم. اقدامات ارزشمندی که با استمرار و اطلاع رسانی های گسترده و بجا می تواند این هنر مردمی را بیش از پیش به جامعه معرفی کند. و البته که یکی از مهمترین سازوکار تداوم و اثرگذاری آن، داشتن مکانی ثابت و دایمی است و امروزه اگر چه فضای دنج و نقلی کتابخانه ی علامه ی رفیعی قزوین تاحدودی این نقش را تاکنون ایفاکرده است، اما اهالی این هنر و مردم هنردوست قزوین امید دارند که با کار بزرگ و ارزشمندی که شورای اسلامی شهر و شهرداری قزوین در احداث سالن استاندارد نمایش در پارک ملت دارد، بزودی شاهد اوج گرفتن این هنر مردمی در قزوین باشیم. چرا که فعالیت مداوم در یک سالن نمایش و با اجراهای متفاوت می تواند همه یا حداقل بخشی از مردم را در طول سال به تئاتر دیدن، عادت دهد.
از طرفی امروزها به نظر می رسد مهمترین آسیب تئاتر، دور شدن برخی از هنرمندان نمایش از مرکز تحولات اجتماعی و دغدغه های مردم می باشد که موجب شده تا مخاطب انگیزه ای جهت حضور در سالن و تماشای تئاتر نداشته باشد. بر همین اساس هنرمندان باید با شناخت نیازهای جامعه، برای اجرای تئاترهای کیفی و اثرگذار تلاش کنند که دل مشغولی های مردم در آن انعکاس یابد، تا مخاطب نیز راغب به تماشایش شود. البته که برگزاری بیست و یکمین جشنواره تئاتر استان قزوین و جشنواره هایی از این دست، اتفاق مبارکی است که می تواند بیش از گذشته به ساماندهی گروهها و علاقمندان به هنر تئاتر و امکانات لازم بپردازد و نقشی اساسی در رفع مشکلات این هنر ارزشی در استان داشته باشد.
آنچه مسلم است، در کشورهای توسعه یافته ی جهان، متولیان امرِ تئاتر، تمام توان خود را به کار می گیرند تا مخاطب را شناسایی نموده و برای جذب و جلب نظر او برنامه ریزی کنند. از این رو یکی از اهداف مهم برگزاری جشنواره های مرتبط نیز بایستی تحقق این مهم باشد.
باید باور داشت که ترویج و توسعه ی هنر تئاتر میتواند عامل پیشگیری از بسیاری ناهنجارهای اجتماعی در جامعه باشد و به عنوان ستون فرهنگی جامعه در ایجاد زیر ساخت های فرهنگی نقش بسزایی ایفا نماید. ضمن اینکه همین هنر می تواند بهعنوان یک "رسانه"، بازتابدهنده ی مسایل مختلف جامعه و جهت دهنده ی نگرشهای مخاطبان باشد. و از آنجاکه عموماً قشر فرهیخته با تئاتر در ارتباط هستند، با بررسی بازتاب فرهنگ عمومی در مجموعه تئاترهای اجرا شده، میتوان دغدغهها و لایههای پنهانتری از مسایل جامعه را درک و نسبت به رفع ناهنجاری های موجود، تلاش کرد.
لذا برگزاری بیست و یکمین جشنواره تئاتر قزوین را به فال نیک گرفته، امید است با پیگیری ها، اقدامات و تلاش دست اندرکاران هنر تئاتر و همت مسوولین دلسوز استان، شاهد رشد و شکوفایی بیش از پیش این هنر مردمی و در جهت رفع معضلات اجتماعی موجود باشیم. ان شاالله.